Japonya, Asya'nın en gelişmiş ülkelerinden biri olmasına rağmen, son dönemlerde pirinç kıtlığı ile karşı karşıya kaldı. Pirincin Japon mutfağındaki yeri oldukça önemliyken, ülkede yaşanan doğal afetler, stok eğilimi ve artan turist talebi, bu temel gıdanın bulunmasını zorlaştırdı. Japonya’da raflar boş kalırken, pirinç stoklarında ciddi bir düşüş yaşanıyor.
Pirinç Kıtlığının Nedenleri
Japonya'da yaşanan pirinç kıtlığının başlıca nedenleri, doğal afetler ve artan tüketim talebidir. Geçtiğimiz ay ülkeyi vuran 7.1 büyüklüğündeki deprem ve Shanshan Tayfunu, ülkede büyük zararlara yol açtı. Bu olaylar sonucunda halkın stok yapma eğilimi arttı ve pirinç talebi hızla yükseldi. Ayrıca, yabancı turist sayısındaki rekor artış da tüketimi ciddi şekilde etkiledi.
Üretim tarafında ise iklim koşullarının olumsuz etkileri, pirinç arzını azalttı. Deprem ve tayfun gibi doğal felaketlerin ardından tarım faaliyetleri sekteye uğrarken, Japonya’nın en önemli tarım ürünlerinden biri olan pirincin üretimi bu durumdan ciddi şekilde etkilendi. Tüm bu faktörlerin bir araya gelmesi, marketlerde pirinç bulunamamasına neden oldu. Birçok market, raflarına “Arz eksikliği nedeniyle pirinç satışı yapılamamaktadır” uyarılarını astı. Bazı marketlerde ise müşteri başına sınırlı sayıda pirinç satışı uygulanmaya başladı.
Gıda İşletmeleri Zor Durumda
Japonya’nın turistik bölgelerindeki gıda işletmeleri de bu durumdan ciddi şekilde etkileniyor. Tokyo’nun en turistik bölgelerinden Ueno'da bir Türk restoranında çalışan Yakup Baran, pirinç bulmakta zorlandıklarını belirtti. Baran, "Elinde stok olan yerler bile 3-5 kilo veriyor. Bu miktar da ihtiyacımızı karşılamıyor. Müşteriye 'yok' demek zorunda kalıyoruz" ifadelerini kullandı.
Japon Halkı da Endişeli
Pirincin Japon halkı için büyük önemi olduğu biliniyor. Pirinç, Japon mutfağının temel taşlarından biri ve neredeyse her öğün tüketiliyor. Yuka Ozawa, pirinç bulmanın zorlaştığını söyleyerek, "Pilav yemeyi çok seviyorum, ama bu aralar pirinç bulmak imkânsız hale geldi. En kısa sürede çözüm bulunmasını umuyorum" dedi.
Ryu Wakayama ise, pirinç kıtlığının günlük yaşamlarını ciddi şekilde etkilediğini belirtti. Süpermarketlerde dahi pirinç bulamadığını dile getiren Wakayama, "Japonlar için pirinçsiz bir hayat çok zor" diye ekledi. Yusaku Maeda da yaşanan pirinç kıtlığını, deprem ve tayfun sonrasında oluşan stok yapma eğilimine bağladı.
Stoklarda Rekor Düşüş
Japonya’da pirinç stokları, 2024 Haziran ayında rekor seviyede düştü. Özel sektörün elindeki pirinç stoku, Haziran ayında 1,56 milyon ton seviyesine gerileyerek 1999 yılından bu yana en düşük seviyesini gördü.
Her yıl yaklaşık 100 bin ton azalan pirinç talebi, Haziran 2024’e kadarki bir yıllık sürede önceki yıla kıyasla 110 bin ton artarak 7,02 milyon tona ulaştı. Bu artışın başlıca nedenleri arasında Japonya’ya gelen turist sayısındaki rekor yükseliş ve doğal afetler sonrasında oluşan stok yapma eğilimi gösterildi.
İklim değişikliği ve doğal afetler, pirinç üretimini olumsuz etkilerken, turist patlaması ve deprem sonrası stoklama alışkanlığı da talep artışına neden oldu. Pirinç kıtlığı, ülkede geniş çapta bir krize dönüşmüş durumda.
