Sivas, 17 Ekim 2024’te 10 dakika arayla 4.7 ve 4.1 büyüklüğünde iki depremle sarsıldı. Ardından yaşanan artçı depremler ve uzman açıklamaları, bölgede büyük deprem riski olup olmadığına dair endişeleri artırdı. Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, bu sarsıntıların önemini vurgularken Orta Anadolu Fay Zonu (CAFZ) üzerine dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Görür’e göre, bölgedeki fay hattı uzun süredir aktif ve potansiyel olarak büyük depremler üretme kapasitesine sahip.
Sivas’ta Meydana Gelen Depremler ve Merkez Üssü
17 Ekim’de meydana gelen depremlerin ilki 4.7, ikincisi ise 4.1 büyüklüğünde kaydedildi. Depremler kısa aralıklarla meydana geldi ve özellikle Sivas’ın doğu kesimlerinde hissedildi. Paniğe yol açan sarsıntılar, yerel halkta endişe yaratırken uzmanlar, bölgenin fay hatlarıyla ilişkili sismik aktivitelerine dikkat çekti.
Naci Görür’den Kritik Açıklamalar: CAFZ Hattı ve Büyük Deprem Riski
Depremleri değerlendiren Prof. Dr. Naci Görür, depremlerin Orta Anadolu Fay Zonu (CAFZ) üzerinde gerçekleştiğini belirtti. Bu fay hattı, Türkiye’nin sismik olarak aktif bölgelerinden biridir ve tarihsel süreçte de önemli depremler üretmiştir. Görür, depremlerle ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Sivas’ın doğusunda iki deprem oldu. Biri 4,7 diğeri 4,2. Depremler Merkezi Anadolu Fay Zonu içinde (CAFZ). Zon, oligosenden beri aktif. Sol yönlü, doğrultu atımlı. Erzincan-Mersin’e kadar uzanıyor ve Kayseri’den geçiyor. Büyük deprem de üretebilir."
CAFZ Nedir? Orta Anadolu Fay Zonu’nun Özellikleri
CAFZ, Türkiye’deki önemli sismik yapılardan biri olup Erzincan’dan başlayarak Mersin’e kadar uzanan geniş bir fay hattıdır.
- Bu fay zonu, aynı zamanda Kayseri ve Sivas gibi büyük illerin sınırlarından geçmektedir.
- Fay hattı sol yönlü ve doğrultu atımlı olarak tanımlanır.
- Bölge, uzun jeolojik süreçlerden beri aktif bir yapıya sahiptir.
- Yerel olarak bu fay hattına Ecemiş Fayı da denmektedir.
Görür, CAFZ'nin geniş bir alana yayılması nedeniyle büyük bir deprem üretme riskine sahip olduğuna dikkat çekiyor. Bu durum, özellikle Sivas gibi şehirlerin sismik olarak savunmasız olduğunu gösteriyor.
CAFZ ve Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) Arasındaki Bağlantı
Sivas’ın sismik aktivitesi, sadece Orta Anadolu Fay Zonu (CAFZ) ile sınırlı değildir. Şehir, aynı zamanda Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF)'na yakın bir bölgede yer alır. KAF, Türkiye’nin en tehlikeli fay hatlarından biridir ve tarihte çok sayıda büyük deprem üretmiştir.
Sivas’ın hem CAFZ hem de KAF’a yakın bir konumda bulunması, şehirde çift yönlü bir deprem riski yaratmaktadır.
Sivas ve Çevresindeki Deprem Tehlikesi Altında Olan İlçeler
Sivas’ın deprem riskini artıran bir diğer faktör ise, fay hatlarının bazı ilçelerden doğrudan geçiyor olmasıdır. Özellikle doğu kesimlerde yer alan ilçeler, sismik aktivitelere karşı daha savunmasızdır. İşte deprem riski yüksek olan ilçeler:
- Koyulhisar
- Suşehri
- Akıncılar
- Gölova
- İmranlı
- Zara
- Doğanşar
Bu ilçeler, KAF ve CAFZ fay zonlarının etkisi altındadır ve potansiyel olarak orta ve büyük ölçekli depremler yaşama riski altındadır.
Bölge Halkı İçin Uyarılar: Büyük Deprem Riski Devam Ediyor mu?
Naci Görür’ün açıklamalarına göre, Orta Anadolu Fay Zonu’nun aktif olması, bölgede daha büyük depremlerin yaşanma ihtimalini artırıyor. Peki, halk bu durum karşısında ne yapmalı?
- Depreme dayanıklı yapılar inşa edilmeli: Fay hatlarına yakın bölgelerdeki yapıların deprem yönetmeliğine uygun olarak yapılması büyük önem taşır.
- Afet planları hazırlanmalı: Yerel yönetimlerin ve halkın, olası bir deprem durumunda acil durum planlarına sahip olması gerekmektedir.
- Erken uyarı sistemleri: Fay hatlarına yakın bölgelerde erken uyarı sistemlerinin kurulması, deprem öncesinde kritik bir avantaj sağlar.
Ecemiş Fayı: CAFZ’nin Bir Diğer Kritik Bölgesi
CAFZ’nin bir parçası olan Ecemiş Fayı, tarihsel olarak da önemli bir sismik bölge olarak bilinir. Bu fay hattı, Sivas’ın yanı sıra Kayseri ve Niğde gibi illerde de sismik aktivitelerin kaynağı olmuştur. Naci Görür’ün açıklamalarına göre, Ecemiş Fayı’nda hareketlilik yaşanması, bölgedeki deprem potansiyelini artırmaktadır.
Büyük Deprem Olabilir mi? Uzmanların Görüşü
Görür’ün açıklamalarında vurguladığı gibi, Sivas ve çevresi büyük deprem riski taşıyan bölgeler arasında yer alır. Özellikle Erzincan’dan Mersin’e kadar uzanan CAFZ hattı, uzun bir süredir aktif ve çeşitli büyüklükte depremler üretmektedir.
Uzmanlara göre, bölgedeki deprem potansiyeli göz önünde bulundurularak afet hazırlıkları artırılmalıdır.
Sivas’ta Deprem Tehlikesine Karşı Alınması Gereken Önlemler
Sivas gibi fay hatlarının etkisi altında bulunan şehirlerde, afete hazırlıklı olmanın önemi büyüktür. İşte alınabilecek bazı önlemler:
- Deprem Yönetmeliğine Uygun Binalar: Yeni yapılan binaların mutlaka deprem yönetmeliğine uygun şekilde inşa edilmesi gerekmektedir.
- Kentsel Dönüşüm Projeleri: Eski ve riskli binalar, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında yenilenmelidir.
- Afet Eğitimleri: Bölgedeki vatandaşlara yönelik afet bilinci eğitimleri düzenlenmeli, deprem öncesi ve sonrası yapılacaklar hakkında bilgi verilmelidir.
- Acil Toplanma Alanları: Her mahallede, olası bir deprem durumunda kullanılabilecek toplanma alanları belirlenmelidir.
- Erken Uyarı Sistemleri: Kritik bölgelerde erken uyarı sistemleri kurularak halkın önceden bilgilendirilmesi sağlanabilir.
