Osmanlı tarihi, derin ve zengin detayları ile birçok kişinin ilgisini çekerken, özellikle padişahların eşleri hakkında merak edilenler her dönem gündemde kalmıştır. Bunlardan biri de Fatih Sultan Mehmet'in ilk eşi olan Gülbahar Hatun’dur. TRT 1 ekranlarında yayımlanan “Mehmed: Fetihler Sultanı” dizisi ile birlikte Gülbahar Hatun’un kim olduğu ve kökenine dair sorular yeniden gündeme gelmiştir. Peki, Gülbahar Hatun kimdir? Kökeni Türk mü yoksa Sırp mı? Kaç çocuğu vardı? Valide Sultan oldu mu? İşte Gülbahar Hatun’un hayatı ve merak edilenler!
Gülbahar Hatun Kimdir?
Gülbahar Hatun, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet'in ilk eşi ve II. Bayezid'in annesidir. Ancak hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır ve kökeni konusunda birçok tartışma bulunmaktadır. Osmanlı sarayına 15. yüzyılda girdiği düşünülen Gülbahar Hatun’un gerçek kökeni ile ilgili net bir bilgi olmamakla birlikte, Sırp, Arnavut veya Fransız asıllı olduğuna dair rivayetler yaygındır.
Osmanlı belgelerinde “Gülbahar bint Abdullah” olarak geçmektedir. Buradaki “bint Abdullah” ifadesi, Gülbahar Hatun’un bir Müslüman olmayan aileden geldiğini ve saraya geldikten sonra İslam’ı kabul ettiğini göstermektedir. Bu, Osmanlı’da yaygın bir uygulamaydı ve birçok cariye, saraya girdikten sonra Müslüman ismi alıyordu.
Gülbahar Hatun’un Kökeni: Türk mü, Sırp mı?
Gülbahar Hatun’un kökeni konusunda Osmanlı tarihçileri arasında bazı tartışmalar olmuştur. Bazı kaynaklarda Sırp asıllı olduğu, bazılarında ise Arnavut veya Fransız kökenli olabileceği belirtilmektedir. Osmanlı sarayında kökenine dair net bilgiler bulunmasa da, bazı tarihçiler onun Manisa’da saraya giren bir köle kökenli cariye olabileceği ihtimalini öne sürmektedir.
Kökenine dair kesin bir bilgi olmamakla birlikte, Batı Balkanlar'dan geldiği ve sarayda İslam kültürünü benimsediği bilinmektedir. Sarayda aldığı isim olan Gülbahar, Osmanlı’da yaygın kullanılan ve “gülün baharı” anlamına gelen bir isimdir. Bu isim, Osmanlı sultanlarının eşleri arasında yaygın bir tercih olmuştur.
Fatih Sultan Mehmet ile Evliliği
Gülbahar Hatun’un, Fatih Sultan Mehmet ile Manisa’da evlendiği belirtilmektedir. O dönemde, şehzadelerin sancaklara gönderilmesi Osmanlı geleneği olduğu için Fatih Sultan Mehmet, genç yaşlarında Manisa Sancağı’nda bulunmuştur. Bu süreçte, Fatih’in Gülbahar Hatun ile burada evlendiği düşünülmektedir. Gülbahar Hatun, Fatih Sultan Mehmet’in ilk eşi olarak bilinmektedir ve onunla olan evliliğinden iki çocuğu dünyaya gelmiştir.
Gülbahar Hatun’un Çocukları: II. Bayezid ve Gevherhan Sultan
Gülbahar Hatun’un, iki çocuğu olduğu bilinmektedir. En bilinen çocuğu, II. Bayezid’dir. Fatih Sultan Mehmet'in bu oğluyla Osmanlı tahtına bir sonraki padişah geçmiştir. Gülbahar Hatun, II. Bayezid’in annesi olarak tarihe geçmiştir. Bayezid’in tahta çıkmasının ardından Gülbahar Hatun, Valide Sultan’a eşdeğer bir konuma yükselmiştir.
Gülbahar Hatun’un bir diğer çocuğu ise Gevherhan Sultan olarak bilinmektedir. Gevherhan Sultan, Osmanlı hanedanının önemli kadın üyelerinden biri olarak çeşitli saray evliliklerinde yer almıştır. Ancak onun hayatı hakkında çok fazla bilgi bulunmamaktadır.
Valide Sultanlık Dönemi ve Saraydaki Konumu
Fatih Sultan Mehmet’in 1481 yılında vefat etmesiyle birlikte, oğlu II. Bayezid tahta çıkmıştır. II. Bayezid’in padişah olmasıyla birlikte Gülbahar Hatun, sarayda Valide Sultan’ın yetkilerine sahip bir konuma getirilmiştir. Osmanlı’da Valide Sultanlık kurumu, padişahın annesinin devlet yönetiminde söz sahibi olduğu önemli bir makamdır. Ancak Gülbahar Hatun, Fatih’in dul eşi olduğu için resmi olarak “Valide Sultan” unvanı taşımasa da, onun etkisi sarayda hissedilmiştir.
Gülbahar Hatun’un Ölümü ve Türbesi
Gülbahar Hatun, 1492 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur. Ölümünün ardından Fatih Camii haziresi karşısında, kendi adıyla anılan türbeye defnedilmiştir. Türbesi, Osmanlı döneminden günümüze kadar gelmiş ve ziyaret edilen önemli mekânlardan biri olmuştur. Bugün İstanbul’daki türbesi, hem Osmanlı tarihine ilgi duyanların hem de ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
Gülbahar Hatun’un Tarihi Önemi
Gülbahar Hatun, Osmanlı hanedanının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Fatih Sultan Mehmet’in eşi ve II. Bayezid’in annesi olarak sarayda önemli bir yer edinmiştir. Oğlu II. Bayezid’in tahtta olduğu dönemde, padişahın annesi olarak sarayda büyük saygı görmüştür. Gülbahar Hatun, dönemin siyasi atmosferi içinde geri planda kalmış gibi görünse de, annelik vasfıyla Osmanlı hanedanının sürekliliğinde önemli bir rol oynamıştır.
Gülbahar Hatun Hakkında Tartışmalar ve Efsaneler
Gülbahar Hatun hakkında kesin kaynaklar sınırlı olsa da, onunla ilgili birçok efsane ve rivayet bulunmaktadır. Özellikle kökenine dair Fransız, Sırp veya Arnavut olabileceği söylentileri, Osmanlı tarihi meraklıları arasında yaygın olarak tartışılmaktadır. Ayrıca, Gülbahar Hatun’un saray içindeki etkisi ve Valide Sultan’a eşdeğer bir konuma yükselmesi, onun Osmanlı tarihinde önemli bir figür olduğunu kanıtlamaktadır.
Fatih Sultan Mehmet’in ilk eşi olarak bilinen Gülbahar Hatun, Osmanlı hanedanında önemli bir figür olarak kabul edilmektedir. Oğlu II. Bayezid’in tahta çıkışıyla birlikte, saraydaki etkisi daha da artmıştır. Kökeni hakkında kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, Sırp, Arnavut veya Fransız kökenli olabileceği düşünülmektedir. Osmanlı sarayında yaşadığı yıllar boyunca disiplinli, güçlü ve saygıdeğer bir kadın figürü olmuştur.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Gülbahar Hatun kimdir?
Gülbahar Hatun, Fatih Sultan Mehmet’in ilk eşi ve II. Bayezid’in annesidir.
2. Gülbahar Hatun’un kökeni nedir?
Kökeni hakkında net bilgiler bulunmamakla birlikte, Sırp, Arnavut veya Fransız kökenli olabileceği düşünülmektedir.
3. Gülbahar Hatun’un kaç çocuğu var?
Gülbahar Hatun’un, II. Bayezid ve Gevherhan Sultan adında iki çocuğu vardır.
4. Gülbahar Hatun nerede defnedilmiştir?
Gülbahar Hatun, İstanbul’daki Fatih Camii haziresi karşısındaki türbeye defnedilmiştir.
5. Gülbahar Hatun Valide Sultan mıydı?
Resmi olarak Valide Sultan unvanı taşımamış olsa da, II. Bayezid’in annesi olarak sarayda Valide Sultan’a eşdeğer bir konumda bulunmuştur.
