6284 Sayılı Kanun, Türkiye'de aile içi şiddet ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla çıkarılmış önemli bir yasadır. Bu kanun, şiddete uğrayan ya da şiddet tehdidi altında olan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve diğer kişilerin korunmasını hedefler. Şiddete karşı koruma sağlayan kanun, aynı zamanda şiddet uygulayanlara yönelik cezai ve idari yaptırımlar da içerir. Peki, 6284 Sayılı Kanun neyi kapsar, cezaları nelerdir ve erkekler de bu kanun kapsamında korunur mu? İşte 6284 Sayılı Kanun ile ilgili merak edilen tüm detaylar...
6284 Sayılı Kanun Nedir?
6284 Sayılı Kanun, kadına karşı şiddetin ve aile içi şiddetin önlenmesi amacıyla çıkarılmış olan bir kanundur. 8 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe giren bu kanun, Türkiye'nin imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’ne uygun olarak hazırlanmıştır. Kanunun ana amacı, şiddet mağdurlarını korumak, şiddetin önlenmesini sağlamak ve şiddet uygulayanlara karşı cezai tedbirler almaktır. Bu yasa, sadece kadınları değil, aynı zamanda çocukları, aile bireylerini ve diğer tüm bireyleri de koruma altına alır.
6284 Sayılı Kanun Neleri Kapsar?
6284 sayılı Kanun, kadına yönelik şiddet başta olmak üzere aile içi şiddetin her türlüsüne karşı koruma sağlar. Bu kapsamda şiddete uğrayan veya şiddet tehdidi altında olan bireylerin korunması için çeşitli tedbirler öngörülmüştür. Bu kanun; fiziksel, psikolojik, cinsel ve ekonomik şiddete karşı koruma sağlar.
Kanunun kapsadığı başlıca alanlar:
- Fiziksel Şiddet: Bir kişiye karşı bedenine yönelik yapılan her türlü saldırı veya tehdit fiziksel şiddet kapsamına girer.
- Psikolojik Şiddet: Aşağılayıcı sözler, tehditler, hakaretler ve duygusal manipülasyon gibi bireyin ruh sağlığını olumsuz etkileyen her türlü davranış psikolojik şiddet olarak değerlendirilir.
- Cinsel Şiddet: Zorla cinsel ilişkiye zorlama, cinsel taciz veya tecavüz gibi eylemler cinsel şiddet kapsamına girer.
- Ekonomik Şiddet: Bir kişinin maddi kaynaklarına el koymak, onu ekonomik olarak bağımlı hale getirmek veya çalışmasını engellemek ekonomik şiddet olarak tanımlanır.
6284 Sayılı Kanunun Maddeleri
6284 Sayılı Kanun, şiddete karşı hem mağdurları korumayı hem de şiddet uygulayanları caydırmayı amaçlayan çeşitli tedbirler içerir. Bu maddeler arasında uzaklaştırma kararı, barınma hakkı ve geçici maddi yardım gibi uygulamalar bulunmaktadır. İşte bu kanunun başlıca maddeleri:
1. Koruyucu Tedbir Kararları:
Mağdurun korunması amacıyla hakim veya kolluk kuvvetleri tarafından hızlı bir şekilde uygulanabilecek tedbir kararlarını içerir. Bu tedbirler şunları kapsar:
- Uzaklaştırma Kararı: Şiddet uygulayan kişinin mağdura yaklaşmasını yasaklar.
- Barınma Hakkı: Mağdurun güvenli bir yere yerleştirilmesi sağlanır.
- Geçici Maddi Yardım: Mağdura geçici bir süre için maddi yardım yapılır.
- Kimlik ve Bilgi Gizliliği: Mağdurun kimlik bilgilerinin gizli tutulması sağlanır.
2. Şiddet Uygulayan Kişiye Yönelik Tedbirler:
Şiddet uygulayan kişiye karşı alınan yaptırımları ve cezai tedbirleri kapsar. Şiddet uygulayan kişi, belirli süreler için evden uzaklaştırılabilir, mağdurla iletişim kurması engellenebilir veya hapis cezasına çarptırılabilir. Uygulanan tedbirler arasında:
- Evden Uzaklaştırma: Şiddet uygulayanın mağdurun yaşadığı konutun yakınından dahi geçmesi yasaklanır.
- İletişim Yasağı: Şiddet uygulayan kişinin mağdura telefon, sosyal medya veya diğer iletişim yollarıyla ulaşması yasaklanır.
- Elektronik Takip: Şiddet uygulayan kişi elektronik kelepçe gibi cihazlarla izlenebilir.
3. Geçici Koruma Tedbirleri:
Tehlike altındaki mağdurun korunması amacıyla acil olarak alınabilecek koruma tedbirlerini kapsar. Bu tedbirler arasında, polis gözetimi, acil barınma imkanı ve yakın koruma sağlanması yer alır. Ayrıca, mağdura psikolojik destek ve hukuki yardım da sunulmaktadır.
6284 Sayılı Kanunun Cezaları Nedir?
Kanun çerçevesinde şiddet uygulayan kişiler için çeşitli cezalar öngörülmüştür. Uygulanan tedbirler ihlal edildiğinde veya tekrarlandığında şiddet uygulayan kişi hakkında hapis cezası ve para cezası gibi yaptırımlar devreye girer.
- Tedbir Kararlarının İhlali: Şiddet uygulayan kişi, uzaklaştırma veya iletişim yasağı gibi tedbir kararlarını ihlal ettiğinde 3 aydan 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılabilir.
- Fiziksel Şiddet: Fiziksel şiddet uygulayan kişiler, mağdurun yaralanma derecesine bağlı olarak hapis cezası alabilir. Yaralama suçunda ceza 6 aydan 3 yıla kadar, ağır yaralama durumunda ise ceza 4 yıldan 12 yıla kadar artar.
- Tehdit ve Taciz: Psikolojik şiddet veya tehdit durumlarında da hapis ve para cezaları uygulanabilir.
6284 Sayılı Kanun Erkeklere Uygulanır mı?
6284 Sayılı Kanun, yalnızca kadınlara yönelik değil, aynı zamanda aile bireylerinin tümünü koruma altına alan bir yasadır. Yani, erkekler de bu kanunun koruması altına girebilir. Şiddet mağduru erkekler, özellikle aile içi şiddet veya ekonomik şiddet gibi durumlarda bu kanun kapsamında korunabilir.
Bu yasaya göre, şiddet gören her birey, cinsiyeti fark etmeksizin, korunma talep edebilir. Bununla birlikte, 6284 sayılı Kanun’da kadınların korunması özellikle vurgulanmakla birlikte, erkekler ve çocuklar da şiddete karşı bu kanun kapsamında başvuru yapabilir.
6284 Sayılı Kanunun Uygulanışı ve Etkileri
6284 sayılı Kanun, Türkiye’de kadına yönelik şiddetin önlenmesi ve aile içi şiddetin durdurulması adına önemli bir adımdır. Ancak, uygulamada bazı zorluklar yaşandığı da bir gerçektir. Yeterince etkin uygulanamayan tedbir kararları, bazı durumlarda mağdurları korumakta yetersiz kalabilir. Bununla birlikte, kanunun etkin uygulanması için kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları arasında daha fazla işbirliği yapılması gerekmektedir.
6284 sayılı Kanunun olumlu etkileri arasında şunlar sayılabilir:
- Şiddetin caydırılması: Kanun, şiddet uygulayanlara karşı hızlı ve etkili yaptırımlar getirerek caydırıcılığı artırmaktadır.
- Mağdurun korunması: Mağdurun fiziksel ve psikolojik olarak korunması için geçici barınma, maddi yardım ve kimlik gizliliği gibi tedbirler sağlanmaktadır.
- Şiddetin görünür kılınması: Kanun, kadına karşı şiddetin görünür hale getirilmesi ve toplumda bu konuda farkındalık yaratılmasını sağlamaktadır.
6284 Sayılı Kanun Maddeleri
Kanun, toplamda 25 madde içerir ve bu maddeler şiddet mağdurlarının korunması, şiddet uygulayanların cezalandırılması ve şiddetin önlenmesi için gereken tüm prosedürleri düzenler. Öne çıkan maddeler şunlardır:
- Madde 1-4: Kanunun amacı, kapsamı ve temel ilkeleri belirlenmiştir. Bu maddelerde şiddet mağdurlarına sağlanacak hizmetler ve mağdurun korunma süreci anlatılır.
- Madde 5-10: Şiddet uygulayanlara yönelik cezalar ve tedbirler düzenlenir. Evden uzaklaştırma, iletişim yasağı ve barınma hakkı gibi konular bu maddelerde detaylandırılmıştır.
- Madde 11-15: Aile içi şiddet vakalarında kolluk kuvvetlerinin görev ve sorumlulukları anlatılır. Ayrıca, şiddet mağdurlarına yönelik hizmet sunacak kurumların çalışma esasları belirtilmiştir.
İşte 6284 Sayılı Kanun hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:
1. 6284 Sayılı Kanun nedir?
Cevap: 6284 Sayılı Kanun, kadına yönelik şiddetin ve aile içi şiddetin önlenmesi amacıyla çıkarılan bir yasadır. Bu kanun, şiddet mağdurlarının korunmasını sağlarken, şiddet uygulayanlara yönelik cezai ve idari tedbirler öngörmektedir. Fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddete karşı mağdurların korunmasını sağlar.
2. 6284 Sayılı Kanun kimleri kapsar?
Cevap: Kanun, sadece kadınları değil; çocukları, aile bireylerini ve şiddet mağduru olabilecek diğer bireyleri de kapsamaktadır. Kadınlar, erkekler, çocuklar ve yaşlılar bu kanun kapsamında korunma talep edebilir. Yani, aile içi şiddet mağduru olan herkes, cinsiyeti fark etmeksizin korunma başvurusunda bulunabilir.
3. 6284 Sayılı Kanun kapsamında alınabilecek tedbirler nelerdir?
Cevap: 6284 Sayılı Kanun kapsamında alınabilecek başlıca tedbirler şunlardır:
- Şiddet uygulayan kişiye karşı uzaklaştırma kararı verilmesi.
- Barınma hakkı sağlanarak mağdurun güvenli bir yere yerleştirilmesi.
- Geçici maddi yardım verilmesi.
- Mağdurun kimlik ve iletişim bilgilerinin gizli tutulması.
- Elektronik kelepçe ile şiddet uygulayan kişinin izlenmesi.
4. 6284 Sayılı Kanun erkekleri de koruyor mu?
Cevap: Evet, 6284 Sayılı Kanun sadece kadınlara yönelik bir yasa değildir. Erkekler de aile içi şiddet mağduru olduklarında bu kanun kapsamında korunma talebinde bulunabilirler. Kanun, şiddete uğrayan her bireyi cinsiyet ayrımı yapmaksızın koruma altına almayı amaçlar.
5. 6284 Sayılı Kanunda hapis cezası var mı?
Cevap: Evet, kanunda hapis cezası uygulanabilecek durumlar mevcuttur. Şiddet uygulayan kişi, tedbir kararlarına uymadığında 3 aydan 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Ayrıca, şiddetin boyutuna göre daha ağır cezalar da verilebilir. Örneğin, fiziksel yaralama durumlarında 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
6. Uzaklaştırma kararı nedir?
Cevap: Uzaklaştırma kararı, şiddet uygulayan kişinin mağdura yaklaşmasını, evine, iş yerine veya sosyal ortamlarına girmesini yasaklayan bir tedbirdir. Bu karar, mağduru korumak amacıyla verilir ve şiddet uygulayan kişi bu karara uymadığında hapis cezası ile karşılaşabilir.
7. 6284 Sayılı Kanun’a nasıl başvurabilirim?
Cevap: Mağdur, en yakın polis karakoluna, jandarma birimine, aile mahkemesine veya savcılığa başvurarak koruma talebinde bulunabilir. Ayrıca, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri de başvuru yapılabilecek diğer kurumlardandır. Başvuru, şiddet mağdurunun kendisi veya üçüncü bir kişi tarafından yapılabilir.
8. 6284 Sayılı Kanun hangi tür şiddeti kapsar?
Cevap: Kanun, dört ana şiddet türüne karşı koruma sağlar:
- Fiziksel şiddet: Dayak, vurma, yaralama gibi beden bütünlüğüne yönelik saldırılar.
- Psikolojik şiddet: Aşağılayıcı sözler, hakaret, tehdit gibi bireyin ruh sağlığını bozan davranışlar.
- Cinsel şiddet: Zorla cinsel ilişkiye zorlama, cinsel taciz gibi eylemler.
- Ekonomik şiddet: Maddi kaynakları kontrol etme, çalışmayı engelleme, ekonomik bağımlılık yaratma gibi davranışlar.
9. Tedbir kararları ne kadar süreyle geçerlidir?
Cevap: Tedbir kararları genellikle 6 ay süreyle verilir. Ancak, şiddet tehdidi devam ediyorsa bu süre hakim tarafından uzatılabilir. Mağdurun durumuna göre kararın süresi belirlenir ve gerektiğinde yenilenir.
10. Şiddet uygulayan kişi tedaviye zorlanabilir mi?
Cevap: Evet, 6284 Sayılı Kanun kapsamında şiddet uygulayan kişilere psikolojik destek ve rehabilitasyon tedbirleri de uygulanabilir. Şiddet uygulayan kişi, öfke kontrolü gibi programlara katılmaya zorlanabilir veya psikolojik danışmanlık hizmeti alması sağlanabilir.
11. 6284 Sayılı Kanun hakkında bilgi nereden alınabilir?
Cevap: 6284 Sayılı Kanun ile ilgili ayrıntılı bilgiye Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın resmi web sitesinden veya ALO 183 Sosyal Destek Hattı’ndan ulaşabilirsiniz. Ayrıca, hukuki danışmanlık için bir avukata başvurmak da mümkündür.
12. 6284 Sayılı Kanun kapsamında elektronik kelepçe nedir?
Cevap: Elektronik kelepçe, şiddet uygulayan kişinin belirlenen alanlardan uzak durmasını sağlamak amacıyla kullanılır. Bu cihaz, şiddet uygulayan kişiyi takip ederek, mağdura yaklaşmasını engeller ve belirli bir mesafeye yaklaştığında alarm verir.
13. 6284 Sayılı Kanun’un en önemli amacı nedir?
Cevap: Kanunun en temel amacı, şiddet mağdurlarını korumak ve şiddeti önlemektir. Bu kapsamda, aile içi şiddet başta olmak üzere tüm şiddet türlerine karşı caydırıcı önlemler almak ve mağdurların haklarını güvence altına almak önceliklidir.
14. 6284 Sayılı Kanun kapsamında barınma hizmeti nasıl sağlanır?
Cevap: Şiddet mağdurları, geçici olarak güvenli bir barınma merkezine yerleştirilebilir. Kadın sığınma evleri veya devlet tarafından sağlanan barınma yerleri bu amaçla kullanılır. Mağdurlar, ihtiyaç duydukları sürece bu hizmetten faydalanabilirler.
15. Koruma kararı ne zaman yürürlüğe girer?
Cevap: Koruma kararı, mağdurun başvurusunu takiben hemen yürürlüğe girer. Hakim, acil durumlarda ivedilikle karar alır ve kolluk kuvvetleri bu kararı derhal uygular.