Merkez Bankası’nın açıkladığı Konut Fiyat Endeksi, gayrimenkul piyasasındaki son gelişmeleri gözler önüne serdi. Eylül ayında konut fiyatları nominal olarak yüzde 27,4 oranında artarken, enflasyon etkisiyle reel bazda yüzde 14,7 oranında bir kayıp yaşandı. Konut fiyatlarının en çok ve en az arttığı iller açıklandı. İstanbul, İzmir ve Antalya gibi büyükşehirlerde fiyat artışlarının sınırlı kalması dikkat çekerken, Erzurum, Erzincan ve Ağrı gibi Doğu illerinde ciddi yükselişler görüldü.
Konut Fiyatlarında En Yüksek Artış Yaşanan İller
Yıllık bazda en yüksek fiyat artışı Doğu ve Güneydoğu illerinde yaşandı. İnşaat maliyetlerindeki artışın ve gayrimenkule olan talebin etkisiyle bu bölgelerdeki fiyatlar yüzde 45 seviyelerine kadar çıktı.
- Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Ardahan, Kars, Iğdır: %45,2
- Bingöl, Elazığ, Malatya, Van, Muş, Bitlis, Hakkari: %44,7
- Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak: %38,2
Bu bölgelerde konut fiyatlarındaki artış, hem inşaat maliyetlerinin yükselmesi hem de yerel piyasalardaki hareketlilikle ilişkilendiriliyor. Gayrimenkul uzmanları, inşaat sektöründeki maliyet baskısının Doğu illerindeki fiyatları yukarı çektiğini belirtiyor.
En Az Artış Yaşanan İller Hangileri?
Merkez Bankası’nın raporuna göre, konut fiyatlarının en yavaş arttığı iller Antalya, Burdur, Isparta, İzmir ve İstanbul oldu. Bu illerdeki yıllık artış yüzde 20’nin altında kaldı.
- Antalya, Burdur, Isparta: %13,7
- İzmir: %23,1
- İstanbul: %23,4
İstanbul, İzmir ve Antalya’da Fiyatlar Neden Yavaş Artıyor?
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, İstanbul, İzmir ve Antalya gibi büyükşehirlerdeki sınırlı fiyat artışının sebeplerini açıkladı. Bu şehirlerde kısa dönemli kiralamalara getirilen düzenlemeler, yabancı oturum izinlerinin kısıtlanması ve konut piyasasında önceden yaşanan sert artışların normalleşmesi etkili oldu.
- İstanbul: Yabancıların oturum izni kısıtlamaları nedeniyle konut talebi azaldı.
- Antalya: Yabancılara konut satışında düşüş yaşandı.
- İzmir: Yüksek faiz oranları, konut yatırımının cazibesini azalttı.
Özelmacıklı, büyükşehirlerde konut fiyatlarının 2023 yılında önden yükseltilmiş olması nedeniyle 2024'te fiyatların daha sınırlı bir seyir izlediğini belirtti.
Reel Fiyatlardaki Düşüş Devam Ediyor
Konut fiyatlarındaki nominal artışa rağmen, enflasyon etkisiyle reel bazda düşüş yaşandığı görülüyor. Rapora göre, Türkiye genelindeki ilan fiyatlarında da %15-19 aralığında reel düşüşler yaşandı:
- İstanbul: %19 düşüş
- Ankara: %17 düşüş
- İzmir: %15 düşüş
Bu düşüşlerin, yüksek faiz oranlarının yatırımcıları mevduat ve KKM gibi enstrümanlara yönlendirmesi sonucu yaşandığı belirtiliyor. Ancak faizden çıkan yatırımcıların yeniden gayrimenkule ilgi göstermeye başladığı da vurgulanıyor.
Türkiye Genelinde Ortalama Konut Fiyatları Ne Kadar?
Raporda, Türkiye genelinde ortalama konut fiyatlarının son durumu da paylaşıldı. Satılık konutlarda metrekare başına fiyatlar büyükşehirlerde farklılık gösteriyor:
- Türkiye genelinde: 30 bin TL/m²
- İstanbul: 40 bin TL/m²
- İzmir: 35 bin TL/m²
- Ankara: 22 bin 500 TL/m²
İstanbul ve İzmir gibi şehirlerde konut fiyatlarının yüksek olmasına rağmen artış oranlarının düşük kalması, talebin azalması ve normalleşme sürecine girilmesiyle açıklanıyor.
Doğu ve Güneydoğu İllerinde Fiyatlar Neden Artıyor?
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'ndeki illerde konut fiyatları, inşaat maliyetlerindeki artışın etkisiyle ciddi bir yükseliş gösterdi. Erzurum, Erzincan, Bayburt, Kars, Van gibi illerde yıllık artış oranları %45’in üzerine çıktı. İnşaat sektöründeki maliyet baskısının bu illerdeki konut fiyatlarına doğrudan yansıdığı belirtiliyor. Ayrıca, yerel taleplerin artması ve bölgedeki yatırımların hızlanması da fiyat artışlarını tetikleyen faktörler arasında yer alıyor.
Yatırımcılar Gayrimenkule Geri Dönüyor
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, yüksek faiz oranları nedeniyle konut yatırımının cazibesini kaybettiğini ancak son dönemde yatırımcıların tekrar gayrimenkule yönelmeye başladığını belirtti. Özellikle mevduat ve KKM'den çıkan yatırımcılar, uzun vadeli yatırım aracı olarak yeniden konut piyasasına dönüyor. Bu hareketliliğin önümüzdeki aylarda fiyatlara yansıyabileceği öngörülüyor.
Konut Piyasasında Bölgesel Farklılıklar Devam Ediyor
Eylül 2024 verilerine göre, Türkiye genelinde konut fiyatları nominal olarak artsa da enflasyon nedeniyle reel bazda bir gerileme söz konusu. Özellikle İstanbul, İzmir ve Antalya gibi büyükşehirlerde fiyat artışlarının sınırlı kalması, talep daralması ve normalleşme süreciyle açıklanıyor.
Öte yandan, Doğu ve Güneydoğu illerindeki yüksek fiyat artışları bölgedeki inşaat maliyetlerinin yükselmesinden kaynaklanıyor. Konut piyasasının önümüzdeki dönemde yeniden hareketlenmesi beklenirken, yatırımcıların gayrimenkule olan ilgisi de tekrar artmaya başladı.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Eylül 2024’te konut fiyatları ne kadar arttı?
Eylül ayında konut fiyatları nominal olarak %27,4 oranında arttı. Ancak enflasyona göre reel bazda %14,7 oranında kayıp yaşandı.
2. Konut fiyatlarının en çok arttığı iller hangileri?
En yüksek artış, Erzurum, Erzincan, Ağrı, Kars gibi Doğu Anadolu illerinde yaşandı ve artış oranı %45,2 seviyesine ulaştı.
3. İstanbul, İzmir ve Antalya’da konut fiyatları neden yavaş arttı?
Bu illerde talebin azalması, yabancı oturum kısıtlamaları ve kısa dönemli kiralamalara getirilen düzenlemeler fiyat artışlarının sınırlı kalmasına neden oldu.
4. Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı ne kadar?
Türkiye genelinde metrekare başına ortalama konut fiyatı 30 bin TL seviyelerinde. İstanbul’da bu rakam 40 bin TL, İzmir’de 35 bin TL, Ankara’da ise 22 bin 500 TL.
5. Yatırımcılar tekrar gayrimenkule yöneliyor mu?
Evet, mevduat ve KKM’den çıkan yatırımcılar tekrar gayrimenkul yatırımlarına yönelmeye başladı.
